گروه ورزشی مشرق،‌ سواركار و اسب قهرمان با صدای جمعیت اوج میگیرند؛ پژواك صدای جمعیت در دشت پراكنده می‌شود، هركس از دور این همهمه را بشنود، می‌فهمد كه اسبها در پیچ آخر كورس قرار دارند. اینجاست كه سواركار و اسب تمام تلاش خود را می‌كنند كه از خط سفیدی كه روی خاكهای نرم كشیده اند، رد شوند. اسبی كه قهرمان می‌شود، گروهی را خوشحال می كند و گروهی را مغموم و ناراحت؛ این را می شود از روی برگهای كه در دست همه كسانی كه برای دیدن كورس گنبد آمده اند، مشاهده كرد. پیشبینی جمعیت شاید با اسبی كه قهرمان شده، برابری نكند اما وقتی تماشاگران همگی اسم یك اسب را در 200متر آخر صدا می زنند، معنیاش این است كه اكثریت خواهان برنده شدن او هستند.

 اینجا گنبد كاووس است و هفته قهرمانی كورس اسب سواری؛ از میانه فروردین تا اواسط خرداد، فصل بهاره كورس گنبد هر پنجشنبه و جمعه برگزار میشود. گنبد، پایتخت اسب ایران است؛ بهترین كورس اسب سواری ایران در این شهر برگزار میشود؛ شاید دوستی و رفاقت اسب و تركمنها، بیش از هر چیزی انحصار میادین كورس اسب سواری را به آنها داده است؛ در شهرهای دیگر، صفاییه یزد و نوروز آباد تهران، كورسهای متمركز نیز برگزار میشود اما تركمن صحرا با 3میدان گنبد كاووس، بندر تركمن و آق قلا در بیش از 9ماه سال، كورس برگزار میكند.

داستان فرهاد قائمی و اسبش

اگر صبح زود از جاده گرگان به سمت آق قلا و گنبد كاووس بروید، در دوطرف، دشتی وسیع قرار دارد كه بیش از هر چیز، اسبهایی است كه به تمرین میروند. مرد تركمن و اسب با هم دوستی عمیقی دارند. یكی از این مربیان، حاج رشید ایری است. صورتش آفتاب سوخته است و قدش كوتاه اما چهارشانه است؛ خونگرم است و میخندد؛ او فرگوسن مربیان اسبدوانی ایران است. در جوانی سواركاری ماهر و قهرمان و بعد مربی با دانشی است كه اسب هایش بیش از 100مقام قهرمانی را در مسابقات مختلف كورس گنبد و شهرهای دیگر كسب كرده‌اند.

رشید ایری در هفته قهرمانی 2اسبش یكی قهرمان شد و دیگری نایب قهرمان، او میگوید:« هر قهرمانی رنگ و بوی خودش را دارد؛ من اگر هزار بار هم قهرمان شوم، باز از قهرمانی بعدی خوشحال میشوم. » در این هفته اسبهای معروف «ریو» باز هم در كورسهای خود شاهكار كردند. در كورس چهارم هفته قهرمانی اسب «ریو چندو» كهزاده سیلمی معروف و بزرگ سامردولدرومز و مادیان ریو تاپ بود با سواركاری یاسر جورجانی، توانست زودتر از رقبای خود به خط پایان برسد و مقتدرانه مقام قهرمانی را از آن خود كند. در این كورس البته 2اسب دیگر ریوها هم حضور داشتند كه یكی از آنها سوم شد و دیگری كه متعلق به فرهاد قائمی بازیكن تكنیكی تیم ملی والیبال ایران است به مقام چهارمی رسید. «ریو منتورا» همان اسبی است كه پاییز سال پیش پس از موفقیتهای تیم ملی والیبال در لیگ جهانی به فرهاد قائمی هدیه داده شد. قائمی خودش تركمنزاده است و با اسب بیگانه نیست.

پدر و پدربزرگش از مالكان اسب در گذشته بودند و حالا فرهاد نیز با هدیهای كه از دوست قدیمی پدرش حمید رادان گرفته، یكی از مالكان اسب است. جالب اینكه قائمی در مسابقات لیگ جهانی در روسیه پیگیر اسبش هم بوده و آنلاین نتیجه كورس را پی میگیرد. او بعد از مسابقه به خبرنگار همشهری گفت:« اگر خوب استارت میزد، میتوانست مقام بیاورد.ولی من بسیار به آینده امیدوارم.»

در كنار مربی، سواركار و اسب اما مالك اسب برنده اصلی است. هفته قهرمانی كورس بهاره در كنار جذابیتهای بسیاری كه دارد، هفته مالكان هم هست. حمید رادان از مالكان بزرگ اسب در ایران برای اصلاح نژاد اسب در ایران بسیار تلاش میكند. از 3اسب متعلق به او در هفته قهرمانی 2اسب اول و دوم شدند. وی میگوید: «كورس بهاره از این جهت مهم است كه در واقع اسبهای 2ساله كه تاكنون كورسی را ندیدهاند در مسابقات شركت میكنند.

اهمیت این كورسها بهخاطر این است كه عیار این كرههای 2ساله مشخص میشود تا در مسابقات بعدی مورد توجه قرار بگیرند.» او معتقد است كه تمركززدایی میتواند به اسبدوانی ایران كمك كند:« هر چه كورس در اقصی نقاط ایران بیشتر باشد، نشان میدهد كه اسبدوانی رشد كرده. كورس گنبد هم بهدلیل شكوه و عظمتی كه دارد بهعنوان پایه و ارزش همه كورسهای كشور مورد توجه قرار میگیرد. گرچه از برخی امور  انتقاد دارم اما از تلاش آقای خراسانی معاونت اسبدوانی و مدیران مجموعه سواركاری گنبد بهخاطر زحماتشان تشكر میكنم .»

تركمنها  وقتی در یك جا جمع میشوند، فرهنگ خودشان را به نمایش میگذارند؛ در هفته قهرمانی بخشی خوانی «ذكر معروف خنجر»، تركمنها با لباسهای یكدست قرمز و كلاه سیاه در كنار 2تار تركمنی با اشعار مختوم قلی جلوه زیبایی به این هفته كورس گنبد داده بودند. شاید بهدلیل همین پیوندهاست كه همیشه در تركمن صحرا كورس است. حكیم ایگدری، مسئول اجرایی مسابقات اسبدوانی به همشهری میگوید:« بعد ازماه مبارك رمضان، كورس بندر تركمن برگزار میشود، بعد از آن در نوروزآباد تهران احتمالا كورس خواهیم داشت و بعد از آن در آق قلا و در نهایت باز  هم كورس پاییز و زمستان گنبد شروع میشود.»

اسبدوانی در تركمن صحرا تعطیلی ندارد، حتی اگر كورس بهاره با آغاز تابستان به پایان برسد؛از هماكنون همه برای حدود 40روز دیگر و میدان بندر تركمن لحظه شماری میكنند.